اهمیت مهارتهای همدلی و همکاری
مهارتهای همدلی و همکاری از بنیادین ترین مهارت های اجتماعی هستند که توانایی فهم و درک احساسات دیگران و کار گروهی را در کودکان تقویت میکنند. این مهارتها به کودکان کمک میکنند تا روابط مثبت تر، رفتارهای سازنده تر و زندگی اجتماعی مؤثرتری داشته باشند و در مواجهه با چالشهای زندگی بهتر عمل کنند.
راهکارهای مؤثر افزایش همدلی و همکاری در کودکان
۱. ایجاد محیط حمایتگر و امن
کودکان در محیطی که احساس امنیت و حمایت کنند، راحتتر میتوانند احساسات خود و دیگران را شناسایی و بروز دهند و مهارتهای همدلی را بیاموزند.
۲. ارائه نمونه های مثبت
آموزش از طریق الگوگیری یک روش مؤثر است. والدین، معلمان و مربیان باید خود رفتارهای همدلانه و همکاری را نشان دهند تا کودکان آن را یاد بگیرند.
۳. بازیهای گروهی و فعالیتهای تیمی
بازیها و فعالیتهای گروهی فرصتهای عملی برای تمرین مهارتهای همکاری و همدلی ایجاد میکنند. مشارکت در این فعالیتها باعث تقویت تعاملات اجتماعی و یادگیری مهارتهای ارتباطی میشود.
۴. آموزش شناخت احساسات خود و دیگران
آموزش سواد هیجانی به کودکان کمک میکند احساسات خود و دیگران را بهتر درک کنند. تمرینهایی مانند داستان خوانی درباره عواطف شخصیتها و تشخیص حالتهای هیجانی به توسعه همدلی کمک میکند.
۵. تقویت مهارتهای گوش دادن فعال
آموزش مهارت گوش دادن فعال شامل توجه کامل به حرفهای دیگران، حفظ تماس چشمی و پاسخ مناسب باعث افزایش درک و ارتباط همدلانه میشود.
۶. گفتوگو درباره ی اهمیت همکاری و همدلی
با کودکان درباره ارزش و اهمیت این مهارتها صحبت کنید و تأکید کنید که همکاری و همدلی کمک میکند زندگی شخصی و اجتماعی آنها بهتر شود.
۷. تشویق به کمک به دیگران و انجام کارهای مهربانانه
کودکان را به انجام کارهای داوطلبانه، کمک به دوستان و اعضای خانواده تشویق کنید که فرصتی واقعی برای تمرین رفتارهای همدلانه و همکاری فراهم میکند.
۸. تمرین ایفای نقش و موقعیتهای فرضی
با ایفای نقش و شبیه سازی موقعیتهای اجتماعی مختلف، به کودکان کمک کنید در شرایط واقعی مهارتهای همدلی و همکاری را تمرین کنند.
۹. آموزش احترام به حریم شخصی
به کودکان یاد دهید که همدلی و همکاری یعنی احترام به نیازها و حریم دیگران و اینکه هر فردی نیاز به فضای شخصی دارد.
۱۰. تمرین روزانه مهارت های اجتماعی
با بازیها و تمرین های روزانه مانند شروع مکالمه، پیوستن به گروههای بازی و رعایت قوانین اجتماعی مهارتهای همکاری تقویت میشود.
نمونه های عملی
• خواندن داستانهایی درباره ی احساسات و پرسیدن درباره ی حالت احساسی شخصیتها
• بازی های گروهی که همکاری لازمه موفقیت آنهاست
• ایفای نقش ساده درباره ی موقعیت های همدلی مانند وقتی دوستی ناراحت است
• انجام کارهای داوطلبانه کوچک مانند کمک به مادر در کار خانه
منابع معتبر
• بیتوته، نحوه ترغیب کودکان به همکاری و همدلی، ۲۰۲۵
• مدارس سلام، آموزش همدلی با بازی و تمرین، ۲۰۲۴
• بهمهد، آموزش همدلی به کودکان، ۲۰۱۶
• نورولند، راهکارهای تقویت مهارتهای اجتماعی کودکان، ۲۰۲۳
• دانابن، روشهای کاربردی افزایش همدلی در کودکان، ۲۰۲۵
برای مشاوره و آموزش راهکارهای افزایش مهارتهای همدلی و همکاری در کودکان با مشاوران ما در مرجع (مرکز روانشناسی جهاد دانشگاهی علامه طباطبایی) تماس بگیرید.
